Nữ giám đốc biến tri thức bản địa truyền thống thành cơ hội kinh doanh
04/08/2020
Giống như bao phụ nữ dân tộc Dao Đỏ khác ở Tả Phìn, một xã gần điểm nóng du lịch Sa Pa của tỉnh Lào
Cai, chị Tẩn Tả Mẩy chỉ đi học hết cấp tiểu học. Tuổi thơ của chị gắn bó với những bài thuốc tắm lá truyền
thống của người Dao được truyền lại qua nhiều thế hệ trong gia đình chị. Vậy nhưng, cuộc sống nghèo khó
nơi vùng cao, nhất là đối với những người phụ nữ dân tộc thiểu số đã đưa đẩy chị làm nhiều nghề để kiếm
sống như bán hàng rong và làm hướng dẫn viên du lịch tại thị trấn Sa Pa. Cơ duyên đến với chị khi chị
được mời làm nhân viên pha chế thuốc tắm và nước tắm tại một công ty kinh doanh dịch vụ nước tắm
người Dao. Chị bắt đầu cảm thấy có thể lập nghiệp với nghề đã gắn bó với chị từ khi sinh ra này và giúp đỡ
những phụ nữ trong bản có hoàn cảnh khó khăn giống như chị. Chị quyết tâm thành lập Hợp tác xã Cộng
đồng Dao đỏ, bước đầu với sự tham gia của 7 chị em phụ nữ Tả Phìn để cung cấp dịch vụ tắm lá thuốc và
phát triển sản phẩm thuốc tắm dựa trên các bài thuốc gia truyền và các cây thuốc quý của người Dao Đỏ.
Bước khởi đầu không thuận lợi như chị mong đợi. Khi đi đăng ký kinh doanh, chị gặp khó khăn do chính
quyền nghi ngờ khả năng điều hành mô hình kinh doanh của một phụ nữ, nhất là phụ nữ dân tộc thiểu số
lại mới chỉ hoàn thành cấp tiểu học như chị. Ngay trong buổi làm việc với chính quyền, chị đã nỗ lực đọc
hết một bài báo để chứng minh khả năng chị sẽ làm được. Nhờ đó thủ tục đăng kí được hoàn tất, và Hợp
tác xã Cộng đồng Dao Đỏ đã ra đời dưới sự dẫn dắt của chị.
Tan Ta May at Red Dao Community Cooperative’s showroom in Ta Phin, Sapa, Lao Cai
From the beginning, thanks to her relationships with tour guides in Sapa, the Cooperative had a regular trickle of visitors. Gradually the income of Cooperative members began to increase, and the number of paid up members has now reached an impressive 120. However, to maintain and increase the income of the local women, she constantly pondered how to expand the scale and improve the facilities and services to attract more visitors. Through the support of the GREAT Program, the Red Dao Community Cooperative is expanding its sourcing through a partnership with Hoang Lien National Park and developing a 4 ha seedling plantation area.
May was hosting a sharing session on gender equality to the families of Cooperative’s members
Through training and coaching, May continues to share her knowledge of medicinal plants and the Dao bathing herbs through the project. Given her background, May easily empathises with ethnic minority women who are facing hardship and she regularly organises gender equality workshops with households to improve women’s position in the family and community and to help them gain confidence.
Tan Ta May met Ms Robyn Mudie, Australian Ambassador to Vietnam at GREAT event From Village to Markets in December 2019
Through expanding the supply and range of herbal bath products, engaging additional women farmers in the supply of inputs, upgrading processing and bathing facilities, and promoting new products, the project will help increase income for 165 women and create 70 new jobs.
“Seeing women’s hardship having to work in the field in the morning, do housework in the afternoon, take care of their husbands and children without having a voice, I feel compassion for them. I want to develop the traditional values of Sapa, not only to increase my own income but also to help other women in the village and to contribute to the development of our local tourism.”